โควิด-19 กับเด็กลูกกรรมกรก่อสร้าง (ตอนที่ 1)
ผู้จัดการโครงการครูข้างถนน มูลนิธิสร้างสรรค์เด็ก
ในการทำงานตามแผนของโรงเรียนเด็กก่อสร้างเคลื่อนที่ มุ่งเน้นในการเปิดพื้นที่ใหม่ จัดการเรียนการสอน การเพิ่มทักษะชีวิตให้กับเด็กลูกกรรมกรก่อสร้าง
เมื่อรัฐบาลได้มีประกาศให้ทุกคน อยู่กับบ้าน ทำงานที่บ้าน โรงเรียนปิดตั้งแต่ต้นเดือนมีนาคม 2563 การประกาศครั้งแรก เมื่อวันที่ 12 มีนาคม 2563 ให้ประชาชนทุกคนอยู่กับพื้นที่ งานทุกอย่างยุติ เหมือนเด็กก่อสร้างไม่ได้รับผลกระทบ แต่ความเป็นจริง ทางโรงเรียนเด็กก่อสร้างเคลื่อนที่ได้ให้ครูซิ้มประสานงานพื้นที่ต่างๆ ผลปรากฏคือ แต่ละบริษัทไม่อนุญาตให้ใครเข้าที่พัก และคนงานก่อสร้างก็ห้ามออกจากพื้นที่ เหมือนถูกกักตัว
ตั้งแต่ 24 มีนาคม 2563 เป็นต้นมา มีการประกาศให้ยุติการทำงานก่อสร้างบางบริษัท เพราะด้วย สภาวะการเกิดโรคโควิด-19 จึงเกิดเหตุการณ์ 4 รูปแบบเกิดขึ้น
1.รูปแบบที่ คนงานที่เป็นต่างด้าว อนุญาตให้กลับประเทศเมียนมา ปะเทศกัมพูชา ส่วนมากเป็นคนงานก่อสร้างที่มาระบบ MOU มีหลายครอบครัวที่สามีเป็นคนต่างด้าว เมื่อกลับประเทศแล้ว ยังไม่สามารถกลับเข้ามาได้ มีลูกและภรรยาที่ต้องอยู่ในประเทศไทย ทำให้ไม่รายได้ในการดูแลลูกและคนในครอบครัว
2.รูปแบบที่ 2 เป็นกลุ่มคนงานที่เข้าเมืองผิดกฎหมาย ไม่ได้กลับประเทศ เมื่อเกิดโรคโควิด-19 ส่งผลให้คนงานเหล่านี้ ต้องหยุดงาน ห้ามการเดินทาง เกิดภาวะของความอดยาก ขาดแคลนอาหาร ส่งผลกระทบกับเด็กโดยตรง
3.รูปแบบของครอบครัวคนไทย ที่มีลูกหลานแล้วนำมาอยู่ในบ้านพักแคมป์คนงานก่อสร้าง ตั้งแต่เริ่มการปิดภาคเรียน แล้วกลับไปต่างจังหวัดไม่ได้ ตลอดจน กับสภาวะการณ์ให้คนงานหยุดงาน เพราะโรคโควิด-19 ทำให้ในครอบครัวคนงานเองเกิดความรุนแรง ด้วยการห้ามออกไปนอกจากทางบริษัทกำหนด และบางบริษัทมีมาตรการที่เข็มแข็งเป็นอย่างมาก โดยเมื่อกลับเข้าบ้านพัก ต้องมีการกักตัว 14 วัน อยู่ในแต่ในห้องพัก ห้ามออกมาเดินเพ่นพ่านในบริเวณส่วนกลางอย่าเด็ดขาด จึงอยู่ในภาวการณ์เครียดพร้อมไม่มีรายได้
4.รูปแบบของครอบครัวคนไทย ที่เดินทางกลับต่างจังหวัด แล้วทิ้งผู้สูงอายุไว้ที่บ้านพักคนงานก่อสร้าง/หรือผู้ป่วยเรื้อรัง และครอบครัวเหล่านั้นต้องถูกกักตัวที่จังหวัดต่างๆ เช่น มีครอบครัวหนึ่งลูกชายกับลูกสาว ต้องเดินทางไปจังหวัดชัยภูมิ ถูกกักตัว 14 วัน ทิ้งแม่อายุ 89 ปี ไว้ที่บ้านพักคนงานด้วย โดยมีคนงานชาวกัมพูชาและพม่า ตลอดจนแม่บ้านช่วยมาทำอาหารให้ การดูแล เรื่องอาบน้ำ
พ่อเด็กเป็นชาวกัมพูชา เมื่อเกิดโรคโควิด-19 ต้องกลับประเทศต้นทาง ได้ทิ้งภรรยากับลูกที่เป็นคนไทยไว้ในบ้านพักคนงาน ให้หาเลี้ยงครอบครัวโดยภรรยาที่เป็นคนไทยต้องดูแลลูกน้องที่เป็นทั้งคนไทยและคนต่างด้าว ภรรยากับลูกอยู่ในภาวะที่เครียดมาก ทางโครงการโรงเรียนเด็กก่อสร้างเคลื่อนที่ ได้แบ่งปันถุงยังชีพ ให้กับคนงานก่อสร้าง เน้นครอบครัวที่มีเด็ก และผู้สูงอายุ และคนป่วยติดเตียง
การทำงานของโรงเรียนเด็กก่อสร้างเคลื่อนที่ ได้ลงพื้นที่ กับแหล่งก่อใหม่ใหม่และเก่าจำนวน 16 แห่ง โดยแบ่งออกเป็นพื้นที่ถาวร ที่ทางโรงเรียนเด็กก่อสร้างลงประจำ จำนวน 9 พื้นที่โดยทางโรงเรียนจะขับรถลงไปจัดกิจกรรมการเรียนการสอน สัปดาห์ครั้ง 1 ครั้ง ส่วนมากจะมีเด็กอยู่กับครอบครัว
สำหรับพื้นที่สำรวจ มีอีก 7 พื้นที่ ทางโรงเรียนก่อสร้างเคลื่อนที่ได้ลงทำงานด้วย โดยเฉพาะช่วงโควิด-19 มีเด็กลูกกรรมกรก่อสร้าง มาอยู่กับผู้ปกครองในบ้านพัก มีการแบ่งปันถุงยังชีพ สามอาทิตย์ทางโครงการฯจะลงไปมอบถุงยังชีพ ให้กับเด็ก เด็กพิการติดเตียง ผู้สูงอายุ
มีพื้นที่ชุมชน จำนวน 2 แห่ง ที่ทางโครงการฯลงทำงานด้วย
1.ชุมชนร้อยป่า ส่วนมากเป็นชุมชนอิสลามทั้งหมด ในช่วงโควิด-19 จำนวนกว่า 13 ครอบครัวที่ได้ผลกระทบ คือพ่อของเด็กต้องยุติการทำงาน แม่เด็กส่วนมาก คือการขายของ ซึ่งก็ขายของไม่ได้ บางครอบครัวเด็กเจ็บป่วยที่มีการรักษาต่อเนื่อง บางครอบครัวพ่อเด็กต้องถูกกักตัว 14 วัน เด็กถูกทิ้งให้อยู่ลำพังที่บ้านในชุมชน ได้มีคณะกรรมการชุมชนเข้ามาช่วยเหลือ พร้อมกับทางโครงการฯลงไปมอบถุงยังชีพ เน้น สามอาทิตย์ต่อ 1 ครั้ง เพื่อการติดตามเด็กและพยุงเพื่อให้ครอบครัวผ่านไปด้วยกัน และยังได้มอบหน้ากากผ้าอนามัย ขนม และมีกลุ่มเพื่อมาสานงานต่อ
2.ชุมชนเสือใหญ่ประชาอุทิศ เป็นชุมชนที่ผู้อาศัยอยู่ไม่มีบ้านเลขที่ กลุ่มนี้ส่วนใหญ่เป็นกลุ่มที่ตา/ยาย/ย่า ดูแลเด็ก เพราะพ่อแม่เด็กเหล่านี้เขาไปเที่ยวฮ่องกงกันหมด(ติดคุกอยู่ในเรือนจำ กันตั้งแต่ 5-10 ปี เพราะไปเกี่ยวข้องกับยาเสพติด) มีครอบครัวหนึ่งที่ตา/ยาย ดูแลเด็กถึง 7 คน ตาขับรถสามล้อไปเก็บขยะตามพื้นที่ต่างๆ ส่วนยายของเด็กรับจ้างแกะเศษทองแดง แกะขยะอิเลคทรอนิค รายได้ตามกำลังที่แกะ จึงมีเด็กส่วนหนึ่งที่ต้องทำงานด้วย
มีครอบครัวยายหาเงินเลี้ยงหลาน 2 คน ย่าของเด็กเป็นคนดูแล อาบน้ำ ดูความปลอดภัย นอนกับย่า พ่อแม่ของเด็กเดินทางไกลถึงเรือนจำ ใช้เวลาอยู่กว่า 10 ปี
มีแม่เลี้ยงลูกคนเดียว แม่เคยเอาลูกไปเรียนที่โรงเรียนใกล้ชุมชน เด็กไม่ยอมเรียนหนังสือเลย อายุของเด็กกกว่า 9 ปี สำหรับเด็กคนนี้ทางโรงเรียนเด็กก่อสร้างเคลื่อนที่ ส่งเข้า บ้านสร้างสรรค์เด็กไปเริ่มเรียนใหม่อีกครั้ง